Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Βάλε Μάρτη, μην καείς!

Εσύ θα φτιάξεις το Μάρτη σου?

Ας δούμε τι λέει η παράδοσή μας λοιπόν γι’ αυτό το τόσο όμορφο έθιμο. Ολο τον Μάρτη, συνηθίζεται να φοριέται στον καρπό του χεριού ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, και αυτό ονομάζεται «Μάρτης» ή «Μαρτιά». Σε κάποιες παραδόσεις αναφέρεται επιπλέον και μία χρυσή κλωστή ώστε να συμβολίζεται και η αφθονία. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο «Μάρτης» φοριέται κυρίως από τα παιδιά για να προστατεύει από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης.

 

Ο “Μάρτης”, κανονικά, φτιάχνεται την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου και φοριέται είτε σαν δαχτυλίδι, είτε στον καρπό του χεριού σαν βραχιόλι. Συνηθίζεται να φοριέται μέχρι το τέλος του μήνα. Η πιο διαδεδομένη όμως αντίληψη φέρει το “Μάρτη” να φοριέται μέχρι να εμφανιστούν τα πρώτα χελιδόνια. Τότε έβγαζαν το Μάρτη και τον άφηναν σε κλαδιά για να τον πάρουν τα πουλιά και να το χρησιμοποιήσουν στην κατασκευή της φωλιάς τους.

 

 

Σε ορισμένες περιοχές το μαρτιάτικο βραχιολάκι θεωρείται ιερό από τη λαϊκή παράδοση που δεν είναι πρέπον να πεταχτεί. Για αυτό το φορούσαν μέχρι το Πάσχα και το έδεναν στην Αναστάσιμη λαμπάδα για να καεί. Σε άλλες περιοχές έκαιγαν το βραχιολάκι στις φωτιές που άναβαν για να κάψουν τον Ιούδα.

Ο «Μάρτης» είναι ένα παμπάλαιο έθιμο εξαπλωμένο σε όλα τα Βαλκάνια, λόγω της υιοθέτησής του από τους Βυζαντινούς, οι οποίοι και το διατήρησαν. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, επειδή οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων συνήθιζαν να δένουν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι. Το έθιμο λοιπόν εμφανίζεται επίσης στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία αλλά και στην Αλβανία.

“Μάρτη” δεν φορούσαν μόνο οι άνθρωποι. Σε κάποιες περιοχές της χώρας κρεμούσαν την κλωστή όλη τη νύχτα στα κλαδιά μιας τριανταφυλλιάς για να χαρίσουν ανθοφορία, ενώ σε άλλες περιοχές την έβαζαν γύρω από τις στάμνες για να προστατέψουν το νερό από τον ήλιο και να το διατηρήσουν κρύο.

 

 

Ευχαριστώ για τις φωτογραφίες το D-tales και τη Δήμητρα (https://www.facebook.com/D-tales-1989325697958115) για τις όμορφες επετειακές δημιουργίες της!

Μοιράσου το!

Leave a comment